Analiza przyjmowania, rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków w 2008 r. w Komendzie Miejskiej Policji w Gorzowie Wlkp.
I. Ogólna charakterystyka ilościowa skarg i wniosków:
W 2008r. do Komendy Miejskiej Policji w Gorzowie Wlkp. wpłynęło 83 skargi z których 8 pozostało do rozpatrzenia w 2009r. , oraz 2 wnioski.
W 1 przypadku skargę pozostawiono bez rozpatrzenia , a w 2 przypadkach skarga została wycofana przez wnoszącego.
Spośród ogółu skarg , rozpatrzonych i załatwionych w 2008r. 4 uznano za zasadne, a w 2 przypadkach skargi pozostawiono bez rozstrzygnięcia materiały przesyłając do Prokuratury Rejonowej w Gorzowie Wlkp. celem oceny prawnej.
Bezpośrednio do KMP wpłynęło 51 skarg i 2 wnioski , 30 skarg za pośrednictwem Wydziału Kontroli KWP w Gorzowie Wlkp. oraz 1 za pośrednictwem Prokuratury Rejonowej i 1 skarga za pośrednictwem Lubuskiego Urzędu Wojewódzkiego.
Ponadto 2 skargi przesłano według właściwości do Wydziału Kontroli KWP w Gorzowie Wlkp.
Z 2007r. rozpatrzono 6 skarg.
Współczynnik ilości skarg na jednego funkcjonariusza według stanu zatrudnienia na dzień 31.12.2008r. (435 funkcjonariuszy) wynosi:0,92
Niezależnie od skarg w Inspektoracie KMP w Gorzowie Wlkp. zarejestrowano 24 listy. Po dokonanych ustaleniach udzielono pisemnej na 23 listy, 1 pozostaje do wyjaśnienia.
Listy dotyczyły próśb o udzielenie informacji , oraz prośby o udzielenie prośby w załatwieniu spraw indywidualnych. Niektóre dotyczyły zagadnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego.
W 2008r. w ramach skarg i wniosków przyjęto 71 interesantów, w tym 37 zostało przyjętych przez kierowników jednostek podległych.
II. Podstawowa problematyka skarg i wniosków oraz przyczyn i źródeł ich powstania:
Analiza danych dotyczących ilości skarg złożonych oraz załatwionych przez Komendę Miejską Policji w Gorzowie Wlkp. pozwala na stwierdzenie ,iż najwięcej skarg odnotowano w następujących kategoriach:
1. Zasadność lub sposób przeprowadzenia interwencji - 21
2. Bezczynność lub opieszałe załatwienie sprawy- 14
3. Sposób i terminowość wykonywania czynności dochodzeniowo -śledczych – 15
4. Niewłaściwy, niekulturalny stosunek do obywateli w czasie służby- 8
5. Ukaranie mandatem karnym lub sporządzenie wniosku o ukaranie- 4
6. Sposób załatwienia poprzedniej skargi- 4
7. Postępowanie poza służbą- 3
8. Inne skargi na funkcjonariuszy - 4
9. Zakwestionowanie mienia lub dokumentów- 4
10. Wnioski dotyczące ładu porządku i bezpieczeństwa publicznego - 2
11. Zatrzymanie-1
12. Informacje udzielane Sądom lub innym organom -1
W pozostałych kategoriach skarg nie odnotowano.
Przytoczone dane liczbowe świadczą o tym ,iż zaskarżone postępowanie funkcjonariuszy dotyczyło podejmowanych przez nich obowiązków służbowych. Najwięcej skarg odnotowano na zasadność lub sposób przeprowadzenia interwencji. Analiza tej kategorii skarg pozwala na stwierdzenie, że głównym powodem ich wnoszenia było przeprowadzenie przez funkcjonariuszy interwencji niezgodnie z oczekiwaniami skarżących, gdzie według skarżących policjanci byli nieobiektywni lub bezkrytycznie przyjmowali argumenty jednej ze stron konfliktu. Problemem w tym przypadku jest nieznajomość prawa przez skarżących, jak również fakt ,że sami funkcjonariusze pouczają osoby w trakcie interwencji w sposób mało wyczerpujący.
Wśród przyczyn kierowania skarg na sposób lub terminowość wykonywania czynności dochodzeniowo - śledczych wskazać należy brak oczekiwanych przez pokrzywdzonych rezultatów w prowadzonych postępowaniach oraz brak znajomości obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych bądź dowolna ich interpretacja. Kierując skargę jej autor ma na uwadze przede wszystkim własny interes , a sięgając po skargę chce ten stan rzeczy zmienić na swoją korzyść. Skarżący traktują instytucję skarg jako nadzwyczajny środek odwoławczy bądź instrument wywierania nacisku w kierunku zmiany niekorzystnych dla siebie decyzji merytorycznych kończących postępowania przygotowawcze.
Generalnie za główne źródło powstawania skarg należy uznać:
-brak dostatecznej wiedzy u skarżących w zakresie obowiązujących uregulowań prawnych
-subiektywne opinie skarżących dotyczące wykonywanych przez funkcjonariuszy Policji czynności służbowych
-próba zmiany przez skarżących podjętej wobec nich decyzji przez funkcjonariuszy Policji
-dążenie do uniknięcia odpowiedzialności karno -administracyjnej poprzez kwestionowanie prawomocnych działań policjantów
-brak dostatecznej znajomości przepisów prawnych przez funkcjonariuszy i umiejętności ich przekazania w związku z podejmowanymi czynnościami
-brak doświadczenia zawodowego funkcjonariuszy skutkującego nieumiejętnością opanowania emocji
III. Problemy z którymi przychodzą interesanci przyjmowani w sprawach skarg i wniosków:
Przyjęcia interesantów w Komendzie Miejskiej Policji odbywają się codziennie w godzinach urzędowania przez funkcjonariuszy Zespołu Kontroli i raz w tygodniu (środa w godz. 10.00-16.00) interesantów przyjmuje Komendant Miejski Policji i jego zastępcy. Przyjęcia interesantów w jednostkach podległych odbywają się również raz w tygodniu (środa w godz. 10.00-16.00, za wyjątkiem II KP w Gorzowie Wlkp. poniedziałek 12.00-17.00) interesantów przyjmują kierownicy jednostek.
Ewidencjonowanie przyjęć dokonuje się w rejestrze przyjęć interesantów, w którym odnotowuje się także przedmiot sprawy wraz z zajętym stanowiskiem.
W 2007r. w ramach skarg i wniosków przyjęto łącznie 81 interesantów , w tym 37 zostało przyjętych przez kierowników jednostek podległych .Problemy podnoszone przez interesantów ,są od lat podobne. Dominowały zarzuty dotyczące sposobu przeprowadzenia interwencji, niewłaściwego zachowania się policjanta w czasie wykonywania czynności służbowych , bezczynności policjantów wobec składanych zgłoszeń o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia,tendencyjności w sposobie prowadzenia postępowań.
Interesanci często zwracali się także o udzielenie porady, skierowanie i wskazanie właściwych organów mogących rozwiązać ich problemy.
W toku prowadzonych rozmów interesantów każdorazowo pouczano o możliwości złożenia skargi w przypadku uznania ,iż dotychczasowe wyjaśnienia nie są dla nich wystarczającą satysfakcjonujące. Rozmowy z interesantami w większości uznawane były za wystarczające. W pojedynczych przypadkach sporządzano protokół przyjęcia ustnej skargi.
IV. Ocena przyjmowania , rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków.
Procedura przyjmowania , rozpatrywania i załatwiania skarg i wniosków realizowana była w oparciu o przepisy prawa ujęte w następujących aktach normatywnych:
-art. 63 Konstytucji RP (Dz. U. z 1997r, Nr 78, poz. 483)
-Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000r. , Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.)
-Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 8 stycznia 2002r. w sprawie organizacji przyjmowania i rozpatrywania skarg i wniosków (Dz. U ,Nr 5 , poz. 46)
Instytucja skargi jest ważnym elementem kontroli działalności Policji. Dlatego też zarzuty i problemy podnoszone w skargach były wnikliwie badane , a w razie stwierdzenia uchybień i nieprawidłowości w działalności poszczególnych jednostek organizacyjnych i ich funkcjonariuszy podejmowano niezbędne czynności w celu ich wyeliminowania i przeciwdziałania ich występowaniu w przyszłości.
Z ogólnych liczby rozpatrzonych i zakończonych skarg w 2008r. 15 postępowań było przedłużanych. Opóźnienia w rozpatrywaniu niektórych skarg, wynikały przede wszystkim ze złożoności zarzutów co w konsekwencji powodowało trudności w szybkim skompletowaniu dokumentacji niezbędnej w postępowaniu skargowym niezbędnej do właściwego rozpoznania zarzutów zawartych w skargach.
Zainteresowani byli informowani o okolicznościach, które miały wpływ na przedłużenie prowadzonego postępowania oraz o przewidywanym terminie jego zakończenia.
V. Działania mające na celu likwidowanie źródeł rodzących skargi oraz poprawę jakości załatwianych skarg i wniosków.
Postępowania skargowe przyczyniały się do ujawnienia nieprawidłowości i uchybień, a to z kolei powodowało podejmowanie stosownych działań w celu ich likwidacji.
Niewątpliwie całkowite wyeliminowanie skarg na działalność Policji, nie jest możliwe, lecz podejmowano czynności zmierzające do ich ograniczenia. Były to między innymi polecenia Komendanta Miejskiego Policji i jego zastępców wszechstronnego wyjaśniania podnoszonych zarzutów i udzielania wyczerpujących odpowiedzi na skargi ze wskazaniem podstaw faktyczno - prawnych dotyczących podnoszonych kwestii.
Problematyka skargowa na bieżąco wykorzystywana jest do podnoszenia poziomu służby funkcjonariuszy poprzez przeprowadzanie szkoleń, rozmów indywidualnych bezpośrednich przełożonych z funkcjonariuszami w celu omówienia popełnianych błędów, przypomnienia obowiązujących przepisów prawa.
Ujawnione w trakcie postępowań skargowych błędy i niedociągnięcia stanowiły przedmiot szkoleń zawodowych. W 2008r. funkcjonariusze Zespołu Kontroli przeprowadzili 2 szkolenia dla funkcjonariuszy Sekcji Sztabu Policji KMP w Gorzowie Wlkp., w 5 przypadkach skierowano wystąpienia do przełożonych funkcjonariuszy poszczególnych komórek organizacyjnych o wykorzystania wniosków sformułowanych w rozpatrywanych postępowaniach skargowych do celów szkoleniowych .
Ponadto wykorzystując sygnalizowane w skargach nieprawidłowości w 10 przypadkach wystąpiono o przeprowadzenie rozmów instruktażowych z funkcjonariuszami będącymi podmiotem skargi celem przypomnienia obowiązujących przepisów prawa i procedur postępowania.
W 2 przypadkach wystąpiono do podległych jednostek i komórek organizacyjnych o wszczęcie postępowań o wykroczenie wobec skarżących.
W celu poprawy jakości załatwianych skarg i wniosków funkcjonariusze Zespołu Kontroli KMP w Gorzowie Wlkp. przeprowadzili szkolenie dla osób prowadzących postępowania wyjaśniające w KMP w Gorzowie Wlkp. i jednostkach podległych.
W związku z nieprawidłowościami ujawnionymi w toku postępowań skargowych wszczęto 1 postępowanie dyscyplinarne zakończone udzieleniem nagany i przeprowadzono 1 rozmowę dyscyplinującą z funkcjonariuszem naruszającym dyscyplinę służbową.
VI. Wnioski i zalecenia wynikające z dokonanej analizy.
Niniejsza analiza wskazuje, że instytucja skarg i wniosków jest ważnym źródłem informacji na temat jakości pracy funkcjonariuszy KMP w Gorzowie Wlkp. i jednostek podległych oraz rzetelności i prawidłowości wykonywanych obowiązków przez zatrudnionych tam pracowników.
Skargi pozwalają na ujawnienie uchybień i ich usunięcie.
Dążąc do uzyskania coraz lepszych wyników Zespół Kontroli będzie prowadził bieżące działania polegające na :
- zwracaniu uwagi funkcjonariuszom na należyte traktowanie osób zgłaszających się do KMP w Gorzowie Wlkp. i jednostek podległych w różnorodnym charakterze
- kontynuowaniu pracy szkoleniowej z wykorzystaniem wniosków formułowanych w wyniku przeprowadzonych postępowań wyjaśniających
- doskonaleniu procedury prowadzonych postępowań wyjaśniających poprzez właściwą koncentrację materiału dowodowego, niezbędnego do obiektywnego rozpoznania skarg